ẢNH HƯỞNG CỦA KHỐI LƯ ỢNG RIÊNG VÀ MỘT SỐ  ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO ĐẾN ĐỘ  CO RÚT NGANG  GỖ  XOAN TA (Melia azedarach  L.

Dương Văn Đoàn; Nguyễn Tử Kim

Từ khóa:

Độ co rút tiếp tuyến,, độ co rút xuyên tâm,, khối lượng riêng, Xoan ta

Tóm tắt

Sự biến đổi độ co rút ngang (co rút xuyên tâm và co rút tiếp tuyến) theo hướng từ tâm ra vỏ và mối tương quan của độ co rút ngang với khối lượng riêng và một số đặc điểm cấu tạo được nghiên cứu cho gỗ Xoan ta 10 tuổi trồng tại tỉnh Thái Bình, Việt Nam. Các mẫu gỗ có kích thước 30 (xuyên tâm) × 30 (tiếp tuyến) × 5 (dọc thớ) mm được cắt theo tiêu chuẩn Nhật Bản (JIS Z2101 - 1994) tại các vị trí chính giữa vòng năm số 2, 4, 6, và 8 từ các thớt gỗ cắt tại chiều cao 1,3 m tính từ mặt đất để đo độ co rút xuyên tâm và tiếp tuyến. Giá trị trung bình co rút xuyên tâm và co rút tiếp tuyến lần lượt là 4,40 và 7,04%. Tỷ số giữa độ co rút tiếp tuyến/co rút xuyên tâm là 1,62. Theo hướng bán kính, cả co rút xuyên tâm và co rút tiếp tuyến của gỗ Xoan ta đều có xu hướng tăng dần từ tâm ra vỏ. Chiều dày vách tế bào và đường kính mạch gỗ đều có mối tương quan dương với độ co rút ngang gỗ Xoan ta. Độ co rút xuyên tâm và tiếp tuyến tăng lên khi khối lượng riêng gỗ tăng. Hệ số tương quan của khối lượng riêng với co rút xuyên tâm là 0,78 (P < 0,01) và với co rút tiếp tuyến là 0,56 (P < 0,01)

Tài liệu tham khảo

1. Duong D.V. and Matsumura J., 2018. Transverse shrinkage variations within tree stems of Melia azedarachplanted in Northern Vietnam. J. Wood. Sci. 64(6): 720 - 729.

2. Duong D.V., Schimlek L., Dinh T.T. and Tran C.V., 2021. Radial variation in cell morphology of Melia azedarach planted in Northern Vietnam. Maderas. Ciencia y tecnologia 23: 1 - 10.

3. JIS Z2101 - 1994, 2000. Methods of test for woods (in Japanese). Japanese Standard Association, Tokyo, Japan.

4. Kord B., Kialashaki A. and Kord B., 2010. The within-tree variation in wood density and shrinkage, and their relationship in Populus euramericana. Turk. J. Agric. For. 34: 121 - 126.

5. Lê Mộng Chân, Lê Thị Huyên, 2000. Thực vật rừng. NXB Nông Nghiệp.

6. Lê Thu Hiền, Đỗ Văn Bản, Nguyễn Tử Kim, 2012. Tính chất vật lý, cơ học và hướng sử dụng một số loài cây cho trồng rừng sản xuất vùng Đông Nam Bộ. Báo cáo. Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam.

7. Ofori J. and Brentuo B., 2005. Green moisture content, basic density, shrinkage and drying characteristics of the wood of Cedrela odorata grown in Ghana. J. Trop. For. Sci. 17: 211 - 223.

8. R-software and all packages used are available from CRAN at https://cran.r-project.org. Accessed 05 May 2021.

9. Venson I., Guzman J.A.S., Talavera F.J.F. and Richter H.G., 2008. Biological, physical and mechanical wood properties of Paraiso (Melia azedarach) from a roadside planting at Huaxtla, Jalisco, Mexico. J . Trop. For. Sci.20: 38 - 47

10. Vũ Huy Đại, Tạ Thị Phương Hoa, Vũ Mạnh Tường, Đỗ Văn Bản, Nguyễn Tử Kim, 2016. Giáo trình Khoa học gỗ. NXB Nông nghiệp.

11. Walker J.C.F., Butterfield B.G., Harris J.M., Langrish T.A.G. and Uprichar J.M., 1993. Primary wood processing: Principles and practice. Chapman and Hall, London SE1 8HN, UK.

12. Wu Y.Q., Hayashi K., Liu Y., Cai Y. and Sugimori M., 2006. Relationships of anatomical characteristics versus shrinkage and collapse properties in plantation-grown eucalypt wood from China. J. Wood. Sci. 52: 187 - 194.