ĐA DẠNG NGUỒN TÀI NGUYÊN CÂY THUỐC ĐƯỢC SỬ  DỤNG TRONG CHỮA TRỊ   BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG  Ở VÙNG BẢY NÚI, TỈNH AN GIANG

Nguyễn Trọng Hồng Phúc; Phạm Thị Bích Thủy; Phạm Thị Bích Thủy; Đặng Minh Quân; Nguyễn Thanh Thi; Nguyễn Thanh Thi

Từ khóa:

Bệnh đái tháo đường, cây thuốc,, đa dạng, tỉnh An Giang, vùng Bảy Núi

Tóm tắt

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá đa dạng nguồn tài nguyên cây thuốc được dùng chữa trị bệnh đái tháo đường ở vùng Bảy Núi, tỉnh An Giang làm cơ sở khoa học cho việc sử dụng, quản lý và bảo tồn nguồn tài nguyên cây thuốc của tỉnh An Giang hiệu quả hơn. Các phương pháp được sử dụng bao gồm: điều tra cộng đồng, thu thập mẫu vật, định danh tên loài, xác định dạng sống của cây thuốc và đánh giá mức độ nguy cấp các loài cây thuốc. Kết quả nghiên cứu đã xác định được 105 loài thuộc 89 chi của 52 họ trong 2 ngành thực vật có thể sử dụng làm thuốc để chữa trị bệnh đái tháo đường. Trong đó, có một loài thuộc ngành Dương xỉ (Polypodiophyta), các loài còn lại thuộc ngành Ngọc lan (Magnoliophyta). Các loài cây thuốc thu được có 10 dạng sống và phân bố trong 6 sinh cảnh, trong đó sinh cảnh vườn (gồm vườn nhà, vườn cây ăn trái và vườn thuốc nam) có số loài nhiều nhất chiếm 84,67% tổng số loài. Có 10 bộ phận của cây được dùng làm thuốc để điều trị 2 loại bệnh đái tháo đường, trong đó, nhiều nhất là nhóm cây thuốc điều trị bệnh đái tháo đường type 2 với 97 loài chiếm 92,38% tổng số loài. Có 2 loài cây thuốc cần được bảo vệ ở khu vực nghiên cứu gồm Hoàng thảo (Dendrobium nobile Lindl.) và Tuyết mai (Dendrobium crumenatum Sw.). Đã xác định được danh lục 21 loài cây thuốc được người dân sử dụng nhiều nhất trong chữa trị bệnh đái tháo đường

Tài liệu tham khảo

1. Bộ Khoa học và Công nghệ, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, 2007. Sách Đỏ Việt Nam - Phần II: Thực vật. NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Hà Nội. 612 trang.

2. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Vụ Khoa học Công nghệ và Chất lượng sản phẩm, 2000. Tên cây rừng Việt Nam. NXB Nông nghiệp, Hà Nội. 460 trang.

3. Bộ Y tế, 2020. Hướng dẫn chuẩn đoán và điều trị đái tháo đường type 2 (Ban hành kèm theo Quyết định số 5481/QĐ-BYT ngày 30 tháng 12 năm 2020). Hà Nội.

4. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 2019. Nghị định 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ Về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã, nguy cấp, Hà Nội.

5. Đặng Minh Quân và Trần Ngọc Thuận, 2017. Đa dạng nguồn tài nguyên cây thuốc của đồng bào dân tộc Khơ-meở vùng Bảy Núi tỉnh An Giang, Báo cáo khoa học về Sinh thái và Tài nguyên sinh vật - Hội nghị khoa học toàn quốc lần thứ bảy. NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Hà Nội: 1400 - 1407

6. Đỗ Huy Bích, Đặng Quang Chung, Bùi Xuân Chương, Nguyễn Thượng Dong, Đỗ Trung Đàm, Phạm Văn Hiển, Vũ Ngọc Lộ, Phạm Duy Mai, Phạm Kim Mân, Đoàn Thị Nhu, Nguyễn Tập, và Trần Toàn, 2006. Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập 1. NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội. 1 .138 trang.

7. Đỗ Huy Bích, Đặng Quang Chung, Bùi Xuân Chương, Nguyễn Thượng Dong, Đỗ Trung Đàm, Phạm Văn Hiển, Vũ Ngọc Lộ, Phạm Duy Mai, Phạm Kim Mân, Đoàn Thị Nhu, Nguyễn Tập, và Trần Toàn, 2006. Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập 2. NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội. 1 .256 trang.

8. Đỗ Huy Bích, Đặng Quang Chung, Bùi Xuân Chương, Nguyễn Thượng Dong, Đỗ Trung Đàm, Phạm Văn Hiển, Vũ Ngọc Lộ, Phạm Duy Mai, Phạm Kim Mân, Đoàn Thị Nhu, Nguyễn Tập, và Trần Toàn, 2011. Cây thuốc và dộng vật làm thuốc ở Việt Nam, tập 3. NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội. 1 .020 trang.

9. Đỗ Tất Lợi, 2015. Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam (Có sửa chữa và bổ sung). NXB Y học, Hà Nội. 1274 trang.

10. Mathers C. D. and Loncar D., 2006. Projections of global mortality and burden of disease from 2002 to 2030. PLoS Med. 3(11): e442.

11. Nguyen B.N., Zhou L.L. and Waqas A., 2020. Diabetes: What Challenges Lie Ahead for Vietnam? Annals of Global Health, 86(1): 1, 1 - 9.

12. Nguyễn Duy Cần và Nico Vromant, 2009. PRA - Đánh giá nông thôn với sự tham gia của người dân. NXB Nông nghiệp, Thành phố Hồ Chí Minh. 72 trang.

13. Nguyễn Tập, 2006. Danh lục Đỏ cây thuốc Việt Nam năm 2006. Tạp chí Dược liệu. 3(11): 97 - 105.

14. Nguyễn Đức Thắng, 2003. Điều tra thảm thực vật tỉnh An Giang, Báo cáo tổng kết đề tài Nghiên cứu Khoa học và Công nghệ cấp tỉnh. Chi cục Kiểm lâm An Giang. 92 trang.

15. Nguyễn Nghĩa Thìn, 2007. Các phương pháp nghiên cứu thực vật. NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 166 trang.

16. Phạm Hoàng Hộ, 1999. Cây cỏ Việt Nam (Quyển 1). NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh. 1.027 trang.

17. Phạm Hoàng Hộ, 2000. Cây cỏ Việt Nam (Quyển 2). NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh. 952 trang.

18. Phạm Hoàng Hộ, 2003. Cây cỏ Việt Nam (Quyển 3). NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh. 1.020 trang.

19. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang, 2016. Báo cáo điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối (2016 - 2020), An Giang. 193 trang.

20. The Plant List, 2013. Version 1.1. Published on the Internet; http://www.theplantlist.org/ (truy cập ngày 16/9/2021).

21. Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường - Đại học Quốc gia Hà Nội, Viện Sinh thái và Tài nguyên vật (2003). Danh lục các loài thực vật Việt Nam, tập II. NXB Nông nghiệp, Hà Nội. 1.203 trang.

22. Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường - Đại học Quốc gia Hà Nội, Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật (2005). Danh lục các loài thực vật Việt Nam, tập III. NXB Nông nghiệp, Hà Nội. 1.248 trang.

23. Võ Văn Chi, 2003, 2004. Từ điển thực vật thông dụng (Tập 1, 2). NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội. 2.698 trang.

24. Võ Văn Chi, 2018. Từ điển cây thuốc Việt Nam, tập 1 (tái bản lần thứ 1). NXB Y học, Hà Nội. 1.675 trang.

25. Võ Văn Chi, 2018. Từ điển cây thuốc Việt Nam, tập 2 (tái bản lần thứ 1). NXB Y học, Hà Nội. 1.54

ĐA DẠNG NGUỒN TÀI NGUYÊN CÂY THUỐC ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG CHỮA TRỊ BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG Ở VÙNG BẢY NÚI, TỈNH AN GIANG

Các tác giả

Từ khóa:

Tóm tắt

Tài liệu tham khảo

Tải xuống

Đã xuất bản

Cách trích dẫn

Số

Chuyên mục

Tóm tắt và Chỉ mục

LIÊN KẾT

Thông tin