TỐI ƯU HÓA KỸ THUẬT TRỒNG CÂY MẬT NHÂN (Eurycoma longifolia Jack) THÔNG QUA NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM TẠI TỈNH GIA LAI
DOI:
https://doi.org/10.70169/VJFS.1149Từ khóa:
Cây dược liệu, Độ tàn che, mật độ, cây Mật nhân, phân bón lót, tuổi cây con, Gia LaiTóm tắt
Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định tổ hợp biện pháp kỹ thuật tối ưu, làm cơ sở đề xuất quy trình gây trồng phù hợp, góp phần bảo tồn và phát triển bền vững cây Mật nhân (Eurycoma longifolia Jack) tại Gia Lai. Các thí nghiệm được bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ (RCBD) với 3 lần lặp. Kết quả cho thấy, các yếu tố kỹ thuật trồng có ảnh hưởng rõ rệt và có ý nghĩa thống kê đến tỷ lệ sống và sinh trưởng của cây. Cây Mật nhân sinh trưởng tốt nhất khi trồng dưới tán rừng có độ tàn che 0,3; mật độ 10.000 cây/ha; bón lót 3,0 kg phân chuồng hoai + 0,1 kg phân hữu cơ vi sinh + 0,1 kg NPK/cây; hố trồng 40 × 40 × 50 cm; và sử dụng cây giống 15 tháng tuổi. Sự kết hợp đồng bộ các yếu tố này giúp nâng cao rõ rệt tỷ lệ sống cũng như các chỉ tiêu sinh trưởng so với trung bình thí nghiệm và công thức đối chứng. Kết quả nghiên cứu là cơ sở khoa học quan trọng để xây dựng quy trình kỹ thuật trồng cây Mật nhân dưới tán rừng tại Gia Lai và các vùng sinh thái tương đồng, góp phần bảo tồn, khai thác và phát triển bền vững nguồn gen cây dược liệu quý trong lâm nghiệp.
Tài liệu tham khảo
1. Azarae, I., Azizol, A., Rasadah, M., Shahidan, A., & MY, N. S (2010). Responses of Eurycoma longifolia Jack to open planting area and fertilizer applications: study of the effects on growth performance and root yield. Proceedings of the Seminar on Biomass for Biofuels and Value-Added Products 2009: Towards Efficient Utilization of Biomass. Forest Research Institute Malaysia.
2. Đỗ Tất Lợi (1991). Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam. Nhà xuất bản Khoa học Kỹ thuật.
3. Đỗ Tất Lợi (2004). Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam. Nhà xuất bản Y học.
4. Lê Thị Thùy Trâm (2015). Nghiên cứu hiện trạng phân bố và kỹ thuật nhân giống cây Mật nhân (Eurycoma Longifolia Jack) tại Đà Nẵng. Luận văn thạc sỹ khoa học. Đại học Đà Nẵng.
5. Ngô Văn Cầm, Phạm Tiến Bằng, Lê Việt Dũng, Nguyễn Trí Bảo, Trần Thị Đăng Mỹ, Lê Thị Thu Hồng, & Nguyễn Hồng Hải (2020). Đặc điểm sinh lý, phương pháp bảo quản và xử lý hạt giống cây Mật Nhân (Eurycoma longgiforlia Jack). Tạp chí Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp, 5, 31 - 38.
6. Nguyễn Bá Hoạt, & Nguyễn Tập (1999). Đánh giá tiềm năng dược liệu bốn huyện vùng cao tỉnh Hà Giang - Xây dựng đề án quy hoạch và phát triển (bốn huyện vùng cao Đồng Văn, Yên Minh, Mèo Vạc, Quản Bạ). Báo cáo tổng hợp kết quả đề tài. Viện Dược liệu.
7. Nguyễn Hoàng Hảo, Võ Quang Trung, Nguyễn Đông Giang, & Trần Thị Thảo (2020). Đặc điểm sinh học, sinh thái và kỹ thuật nhân giống loài Mật nhân (Eurycoma longifolia) tại Khu Dự trữ Sinh quyển Đồng Nai. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 17, 48-55.
8. Nguyễn Thành Mến, & Hoàng Thanh Trường (2015). Một số đặc điểm vật hậu cây Bá bệnh (Eurycoma longifolia Jack.) ở Lâm Đồng. Tạp chí Khoa học Lâm nghiệp, 2, 3897-3903.
9. Nguyễn Thành Mến, Hoàng Thanh Trường, Nguyễn Thanh Nguyên, Lê Hồng Én, & Bùi Văn Trọng (2016). Nghiên cứu biện pháp kỹ thuật gây trồng các loài Hoàng Liên Ô rô (Mahonia nepalensis DC.), Bá bệnh (Eurycoma longifolia Jack) và Đảng sâm (Codonopsis javanica Hook. et Thoms.) dưới tán rừng Thông ba lá tại Lâm Đồng. Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
10. Nguyễn Thị Thanh Tâm, Trần Thị Phương Thảo, Trần Văn Lộc, Ngô Thị Thủy, Nguyễn Duy Như, & Trần Văn Sung (2014). Về thành phần hóa học của rễ cây Mật nhân (Eurycoma longifolia Jack.). Vietnam Journal of Chemistry, 52(1), 124.
11. Nguyễn Văn Tuấn (2014). Phân tích số liệu với R. Nhà xuất bản Tổng hợp TP HCM.
12. R Core Team (2023). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. https://www.r-project.org/. https://www.r-project.org/
13. Rozidah, K., Rohani, A., Sabariah, R., & Muhd Shazrizal Shahmy, M, (2016). Effect of fertilizer application on the growth of Eurycoma longifolia (tongkat ali) plantlets in greenhouse conditions. Healing power from nature: current trends and perspectives, 42.
14. Võ Khánh Hà, Trương Thị Minh Hạnh, Giang Thị Kim Liên, Mai Thị Phương Chi, & Trần Thị Phương Thảo (2020). Khảo sát một số hoạt tính sinh học của dịch chiết rễ cây Mật Nhân (Eurycoma longifolia Jack) thu hái ở vùng núi huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 5, 117 - 121.
15. Võ Văn Chi (2012). Từ điển cây thuốc Việt Nam. Nhà xuất bản Y học.
16. Võ Văn Chi, Vũ Văn Chuyên, Nguyên Hồng, Lê Khả Kế, & Đỗ Tất Lợi (1969). Cây cỏ thường thấy ở Việt Nam. Nhà xuất bản Khoa học Kỹ thuật.
