SINH TRƯỞNG CỦA MỘT SỐ GIA ĐÌNH TRÀM LÁ DÀI (Melaleuca leucadendra L.) TẠI TRẦN VĂN THỜI, CÀ MAU
DOI:
https://doi.org/10.70169/VJFS.1069Từ khóa:
Sinh trưởng, Tràm lá dài, khảo nghiệm hậu thế, chất lượng thân cây, năng suấtTóm tắt
Tràm lá dài (Melaleuca leucadendra L.) là loài cây nhập nội được trồng phổ biến tại các vùng đất phèn ngập nước ở Đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là tại tỉnh Cà Mau. Tuy nhiên, hiệu quả của rừng trồng Tràm lá dài đang có dấu hiệu suy giảm do sử dụng nguồn giống chưa qua chọn lọc, tác động của biến đổi khí hậu và sự gây hại của sâu đục thân. Trước yêu cầu nâng cao năng suất, chất lượng và tính bền vững của rừng trồng, nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá sinh trưởng, hình thái thân cây và khả năng kháng sâu hại của 7 xuất xứ và 80 gia đình Tràm lá dài, qua đó tuyển chọn các gia đình có triển vọng phục vụ công tác cải thiện giống. Thí nghiệm được thiết kế khối ngẫu nhiên đầy đủ (hàng – cột) với 10 lần lặp, 80 gia đình, thực hiện tại Trạm thực nghiệm lâm nghiệp U Minh, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau. Sau 36 tháng theo dõi, kết quả cho thấy có sự sai khác có ý nghĩa thống kê giữa các gia đình về tỷ lệ sống, chiều cao, đường kính ngang ngực, thể tích thân cây và chỉ số chất lượng tổng hợp. Tuy nhiên, không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ và mức độ gây hại của sâu đục thân. Mười gia đình (s75, s33, s31, s26, s1, s54, s43, s74, s13 và s29) có các đặc điểm nổi trội, với năng suất dao động từ 55,3 - 59,5 m³/ha/năm, thân cây thẳng, cành nhánh nhỏ, chỉ số chất lượng thân đạt 4,0 - 4,6 điểm và tỷ lệ sâu hại ở mức thấp. Kết quả nghiên cứu là cơ sở khoa học quan trọng phục vụ cho công tác chọn lọc và phát triển giống Tràm lá dài thế hệ tiếp theo, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả rừng trồng kinh tế tại vùng đất phèn tỉnh Cà Mau.
Tài liệu tham khảo
1. Bộ Khoa học và Công nghệ, 2017. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 8755-2017 Giống cây lâm nghiệp - Cây trội.
2. Bộ Khoa học và Công nghệ, 2017. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 8761 - 1:2017 Giống cây lâm nghiệp - Khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng.
3. Bộ Khoa học và Công nghệ, 2024. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 8755-2024 Giống cây lâm nghiệp - Cây trội.
4. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2021. Thông tư số 22/2021/TT-BNNPTNT ngày 29 tháng 12 năm 2021 về việc Quy định danh mục loài cây trồng lâm nghiệp chính; công nhận giống và nguồn giống cây trồng lâm nghiệp.
5. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2023. Công bố hiện trạng rừng toàn quốc năm 2023.
6. Chi, N.M., Thanh, N.V., Quang, D.N., Thanh, L.B., Thao, D.V., Son, L.T., Hinh, T.X., Thu, P.Q., Dell, B. 2021. First report of Tapinolachnus lacordairei (Coleoptera: Cerambycidae) damage in Chukrasia tabularis. International Journal of Tropical Insect Science, 41, 909-914. https://doi.org/10.1007/s42690-020-00260-2
7. Doran, J.C.; and B.V. Gunn. 1994. Exploring the genetic re-sources of tropical melaleucas. In Forest genetic resources.No.22.FAO, Rome, Italy. Available online at www.fao,org/DOCRED/006/V2965E/V3965E07.htm#ch7; last accessed May 19, 2009.
8. Fuminori M., Michio M., Pham The Dung, Pham Ngoc Co, 2022. Reseacrch on Melaleuca plantation techiques on acid sulphate soil at Thanh Hoa, Long An. The conclusion seminar afforestation technology development project on acid sulphate soils in the Mekong delta, Jica-PVKHLN, TP HCM.
9. Hoàng Chương, Nguyễn Trần Nguyên, 1995. Một số kết ban đầu về khảo nghiệm các loài và xuất xứ Tràm nhập nội trên đất ngập phèn tại miền Tây Nam. Tạp chí Lâm nghiệp 5/1995, trang 15-16.
10. Hoang Vu Tho, 2016. An assessmeny of early selecting fast – growing Melaleuca hybrid on seasonal flooding and sulphate acid soil southern Viet Nam. Journal of forest science and technology no 3. – 2016, 10 – 19p.
11. Kiều Mạnh Hà, Vũ Đình Hưởng, Nguyễn Xuân Hải, Nguyễn Văn Lưu, Ninh Văn Tuấn, Nguyễn Văn Đăng, Lê Thanh Quang, Huỳnh Trọng Khiêm, 2025. Ảnh hưởng của mật độ trồng rừng tới sinh trưởng và năng suất rừng trồng Tràm lá dài (Melaleuca leucadendra L.) tại Long An và Cà Mau. Tạp chí Khoa học lâm nghiệp, số 01/2025: 24 - 35.
12. Lê Đình Khả và Dương Mộng Hùng, 2003.Giống cây rừng (Giáo trình Trường Đại học Lâm nghiệp). Nhà xuất bản Nông nghiệp, Hà Nội.
13. Lê Văn Bình, Nguyễn Văn Thành, Trần Viết Thắng, Trang A Tổng, Đào Ngọc Quang, 2022. Sâu hại rừng trồng Tràm lá dài (Mecaleuca leucadendra) và Tràm cừ (M. cajuputi) ở vùng Tây Nam Bộ. Tạp chí Khoa học lâm nghiệp số Chuyên san Quản lý tài nguyên rừng, trang 49 - 59.
14. Nguyễn Hoàng Nghĩa và Trần Văn Tiến, 2015. Thực vật rừng Việt Nam. Tập 1. Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam-Vườn Thụ mộc quốc gia Hàn Quốc. Tập 1, trang 838-839.
15. Nguyen Minh Chi, Vu Dinh Huong, Duy Long Pham, Le Van Binh, Nguyen Van Luu, Kieu Manh Ha, Vu Van Loi, Roman V. Yakovlev, 2022. Neurozerra conferta (Lepidoptera: Cossidae) damaging Melaleuca plantations in Vietnam and its biological control. Ecologica Montenegrina, 60, 2022, 13 – 24 p.
16. Nguyễn Thị Bích Thủy, 2005. Khảo nghiệm một số loài và xuất xứ tràm (Melaleuca Sp.) trên vùng đất ngập phèn ở An Giang. Luận án Tiến sĩ Nông nghiệp, Đại học Lâm nghiệp, 202 trang.
17. Nguyễn Thị Hải Hồng, Nguyễn Trần Nguyên, Phùng cẩm Thạch và Kiều Tuấn Đạt, 2010. Khảo nghiệm loài/xuất xứ Tràm (Melaleuca) ở Đồng bằng sông Cửu Long. Cây Tràm Melaleuca, Nhà xuất bản Nông nghiệp, trang 31 - 41.
18. Nguyen Tran Nguyen, Hirofumi Saneoka, Ryuichi Suwa and Kounosuke Fujita, 2009. The Interaction among Provenances of Melaleuca leucadendra (Weeping Paperbark), Salt, and Aluminum. Forest Science 55(5) 2009, 443 – 454 p.
19. Nguyen Tran Nguyen, K. Nakabayashi, J. Thomson, and Kounosuke Fujita, 2003a. Role of exudation of organic acids and phosphate in aluminum tolerance of four tropical woody species. Tree Physiol. 23:1041–1050.
20. Nguyen Tran Nguyen. 1999. The results from Melaleuca provenance trials in Mekong Delta, Vietnam. Inf. Sci. Technol. Econ. Agric. Rural Dev. 7:20–24 (in Vietnamese).
21. Nguyễn Việt Cường, 2010. Báo cáo tổng kết đề tài “Nghiên cứu lai tạo giống một số loài bạch đàn, tràm, thông và keo, giai đoạn 2 (2006 – 2010). Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, 138 trang
22. Nguyễn Xuân Hải, Vũ Đình Hưởng, Kiều Mạnh Hà, 2020. Đánh giá sinh trưởng một số xuất xứ tràm Melaleuca trên đất trồng phèn tại huyện Thạnh Hóa – Long An. Tạp chí Khoa học Lâm nghiệp số 5/2020, trang 39 - 45.
23. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau, 2022. Báo cáo cập nhật diễn biến rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau.
24. Thu, P.Q., Quang, D.N., Chi, N.M., Hung, T.X., Binh, L.V., Dell, B. 2021. New and emerging insect pest and disease threats to forest plantations in Vietnam. Forests, 12, 1301.
25. Vũ Đình Hưởng, 2021. Báo cáo kết quả điều tra, đánh giá thực trạng rừng Tràm lá dài trồng trên đất phèn tại Long An, Kiên Giang và Cà Mau. Thuộc đề tài “Nghiên cứu chọn giống và kỹ thuật trồng rừng thâm canh Tràm lá dài (Melaleuca leucadendra) trên đất ngập phèn vùng đồng bằng sông Cửu Long”. Mã số: ĐTĐL>CN-20/21.
26. Vũ Đình Hưởng, Phùng Văn Khang, Nguyễn Văn Lưu, Kiều Mạnh Hà, 2020. Ảnh hưởng của mật độ trồng rừng và cường độ chăm sóc đến sinh trưởng và năng suất rừng Tràm lá dài trồng trên đất phèn tại Thạnh Hóa – Long An. Tạp chí Khoa học Lâm nghiệp số 6/2020, trang 65-74.
