KHẢ NĂNG CẢI THIỆN VỀ SINH TRƯỞNG  VÀ CHẤT LƯỢNG THÂN CÂY KEO TAI TƯỢNG  TRONG CÁC KHẢO NGHIỆM HẬU THẾ THẾ HỆ 2  Ở NGHỆ AN VÀ BÌNH DƯƠNG, TUỔI 8 - 9

La Ánh Dương; Phí Hồng Hải; Trịnh Văn Hiệu

Từ khóa:

Keo tai tượng, khảo nghiệm hậu thế thế hệ 2,, hệ số di truyền, tăng thu di truyền lý thuyết, tương tác kiểu gen -hoàn cảnh

Tóm tắt

Nghiên cứu biến dị di truyền Keo tai tượng được tiến hành trên 2 khảo nghiệm hậu thế thế hệ 2 tại Quỳ Hợp - Nghệ An và Bàu Bàng - Bình Dương, để tìm hiểu thông tin di truyền của các tính trạng sinh trưởng và chất lượng thân cây sau 8 - 9 năm trồng nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho chương trình cải thiện giống Keo tai tượng ở Việt Nam. Kết quả cho thấy sinh trưởng và chất lượng thân cây giữa các gia đình tại hai khảo nghiệm có sự phân hóa rõ rệt. Năm gia
đình ưu việt về sinh trưởng và chất lượng thân cây tại 2 khảo nghiệm có độ vượt từ 48,0 tới 86,7% so với trung bình khảo nghiệm. Hệ số di truyền theo nghĩa hẹp của các tính trạng sinh trưởng tại hai khảo nghiệm đều ở mức thấp
đến trung bình và có xu hướng tăng theo tuổi (h2 = 0,07 - 0,42), hệ số di truyền các chỉ tiêu chất lượng thân cây đều ở mức thấp và ổn định theo cấp tuổi (h2 = 0,05 - 0,21). Hệ số biến động di truyền lũy tích của các tính trạng này cũng
biến động từ thấp đến cao và có xu hướng giảm dần theo tuổi (CVa = 2,5 -42,4%). Tăng thu di truyền lý thuyết của các tính trạng sinh trưởng đường kính và chiều cao tại khảo nghiệm Quỳ Hợp (tuổi 9) đạt được từ 8,8 - 13,9% và từ
4,4 - 8,8% cho chất lượng thân cây, còn tại khảo nghiệm Bàu Bàng là từ 4,6 -19,9% cho sinh trưởng, tương ứng với độ thẳng thân là 16,5%. Do vậy khả năng cải thiện về sinh trưởng và chất lượng thân cây là hoàn toàn có thể thực hiện được. Tại tuổi 8 - 9, tương quan kiểu gen - hoàn cảnh giữa hai lập địa này là rất thấp và không có ý nghĩa hay nói cách khác các tính trạng chịu ảnh hưởng mạnh của tương tác kiểu gen - hoàn cảnh

Tài liệu tham khảo

1. Cornelius, J., 1994. Heritabilities and additive genetic coefficients of variation in forest trees. Can. J. For. Res.24, 372 - 378.

2. Đoàn Ngọc Dao, 2012. Nghiên cứu biến dị và khả năng di truyền một số đặc điểm sinh trưởng và tính chất gỗcủa Keo tai tượng làm cơ sở cho chọn giống. Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam, 152 trang.

3. Falconer, D.S., Mackay, T.F.C., 1996. Introduction to Quantitative Genetics. Pearson Education Limited, Harlow, England.

4. Gilmour, A.R., Gogel, B.J., Cullis, B.R., Welham, S.J. and Thompson, R., 2006. ASReml User Guide Release 2,0. Hemel Hempstead, UK: VSN International Ltd, 287 p.

5. Hà Huy Thịnh, Phí Hồng Hải, Nguyễn Đức Kiên, 2011. Chọn tạo giống và nhân giống cho một số loài cây trồng rừng chủ yếu. Nhà xuất bản Nông nghiệp, 181 trang.

6. Lê Đình Khả, 2003. Nghiên cứu chọn tạo giống và nhân giống cho một số loài cây trồng rừng chủ yếu ở Việt Nam. Nhà xuất bản Nông nghiệp, Hà Nội, 292 trang.

7. Luangviriyasaeng V & Pinyopusarerk K, 2002. Genetic variation in second - generation progeny trial of Acacia auriculiformis in Thailand. Journal of Tropical Forest Science 14, 131 - 144.

8. Phí Hồng Hải, Jansson, G., Harwood, C., Hannrup, B., Thinh, H.H. & Pinyopusarerk, K., 2008. Genetic variation in wood basic density and knot index and their relationship with growth traits for Acacia auriculiformis A. Cunn ex Benth in Northern Vietnam. New Zealand Journal of Forestry Science 38(1), 176 - 192.

9. Razali A.K, Hamami S.M, 1992. Processing and utilisation of acacias, focusing on Acacia mangium. In: Awang K, Taylor D.A, eds. Tropical Acacias in East Asia and the Pacific: Proceedings of a first meeting of COGREDA, Phuket, Thailand, 1 - 3 June, 1992. Bangkok, Thailand: Winrock International Institute for Agricultural Research, 86 - 91.