VỊ TRÍ PHÂN LOẠI CÁC CHI Gigantochloa, Oxytenanthera  VÀ Pseudoxytenanthera Ở VIỆT NAM

Hoàng Thanh Trường; Nguyễn Hoàng Nghĩa; Trần Văn Tiến

Từ khóa:

Gigantochloa, , Oxytenanthera, Pseudoxytenant, Việt Nam

Tóm tắt

Vị trí phân loại của các chi Gigantochloa Kurz ex Munro, Oxytenanthera Munro và Pseudoxytenanthera Soderstrom & Ellis ở Việt Nam được xem xét và nghiên cứu. Dựa trên các mẫu thu được, mẫu vật lưu giữ ở Bảo tàng thực vật và từ các bản mô tả gốc, so sánh đối chiếu với các hệ thống phân loại tre hiện nay cho thấy, các chi Oxytenanthera, Pseudoxytenanthera do các nghiên cứu trước đây ghi nhận đều thuộc chi Gigantochloa. Với đặc điểm chính để nhận dạng là một cành chính và nhiều cành nhỏ, mỗi bông thường 1-5 hoa, có hay không có hoa bất thụ ở đầu bông, mày trong dạng cánh thuyền hay uốn cong, chỉ nhị hợp thành ống, đầu nhuỵ 1. Đồng thời dựa trên cấu trúc của bông giả, có hay không có hoa giả ở tận cùng của bông, chi Gigantochloa chia thành 2 phân chi (subgenus), subgen. Heterofloreta và Monofloreta.

Tài liệu tham khảo

1. Camus, E.G., 1913. Les Bambusées: Monographie, Biologie, Culture, Principaux Usages. Paris.

2. Camus E.G. et Camus A., 1923. Gramineae. Flore générale de l’Indo-chine. in: H. Lecomte (eds). Paris 7: 203-650.

3. Clayton, W.D. and Renvoize S.A., 1986. Genera graminum: Grass of the World. Royal Botanic Gardens, Kew. Kew Bulletin Additional Series XIII: 53-56.

4. Dransfield, S. and Widjaja E.A., 1995. Gigantochloa. in: Plant Resources of South-East Asia. Backhuys Publishers, Leiden 7: 98-1126.

5. Gamble, J.S., 1896. The Bambuseae of British India. Annals of the Royal Botanic Garden, Calcutta. Printed at the Bengal Secretariat Press, London 7: 61-77.

6. Phạm Hoàng Hộ, 1999. Cây cỏ Việt Nam. NXB Trẻ, Tập 3: 615-616.

7. Holttum, R.E., 1946. The classification of Malayan bamboos. Journal of the Arnold Arboretum 27(4): 340-346.

8. Holttum, R.E., 1956. The classification of bamboos. Phytomorphology 6(1): 73-90.

9. Holttum, R.E., 1958. Bamboos of Malaya Peninsula. Garden’s Bulletin Singapore 16: 1-135.

10. Janzen, H.D., 1974. Why Bamboos wait so long to flower. Annual Review Ecology System 7:347 -391.

11. Nguyễn Khắc Khôi, Nguyễn Thị Đỏ, 2005. Danh lục các loài thực vật Việt Nam. trong: Nguyễn Tiến Bân (Chủ biên). NXB Nông nghiệp 3: 750-773.

12. Li, D.Z., 1997. The Flora of China Bambusoideae Project; problems and current understanding of bamboo taxonomy in China. in: Chapman G.P. (ed.). The Academic Press, Californi a 61-87.

13. Li, D.Z. and Stapleton C.M.A., 2006. Gigantochloa. Flora of China. in: Wu, C.Y. Raven P.H. (eds). Science Press; St. Louis: Missouri Botanical Garden Press 22:46-48.

14. McClure, F.A. (1966). The bamboos, A fresh Perspective. Harvard University Press. Cambridge.

15. Munro, W. (1868). A monograph of the Bambusaceae, including description of all the species. Transactions of the Linnean Society of London 26(1): 1-157.

16. Nguyễn Hoàng Nghĩa, 2005. Tre trúc Việt Nam. NXB Nông nghiệp. 156-165.

17. Nguyen Hoang Nghia, Tran Van Tien and Nianhe Xia., 2012. Gigantochloa multifloscula sp.nov. (Poaceae: Bambusoideae), a new species from Vietnam. Adansonia 34 (1): 53-58.

18. Ohrnberger, D., 1999. The Bamboo of the Word, Annotated Nomenclature and Literature of the Species and the Higher and Lower Taxa. Elsevier 296-313.

19. Nguyễn Tố Quyên, 1987. New species of Bamboo (Poaceae, Bambusoideae) from Viet Nam. Botanicalcheskii Zhurnal 72(6): 829-830.

20. Nguyễn Tố Quyên, 1990. New taxa of Bamboos (Poaceae, Bambusoideae) from Vietnam. Botanicalcheskii Zhurnal 75(2): 221-225.

21. Nguyễn Tố Quyên, 1991. A new genus and the new species of Bamboos (Poaceae: Bambusoideae) from Vietnam. Botanicalcheskii Zhurnal 76(6): 874-880.

22. Soderstrom, T.R. and Young, S.M., 1983. A guide to collecting bamboos. Annals of the Missouri Botanical Garden, 70: 20-21

23. Soderstrom, T.R. and Ellis, R.P., 1987. The position of bamboo genera and allies in a system of grass classification. Grass System and Evolution. in: Soderstrom T.R. (eds). Smithsonian Contribution Press. Washing DC.

24. Stapleton, C.M.A., 1997. The morphology of woody bamboos. in “The Bamboos” Chapman G.P. (ed.). Academic Press. London: 251-267.

25. Yang, H.Q. et al., 2008. A molecular phylogenetic and fruit evolutionary analysis of the major groups of the paleotropical woody bamboos (Gramineae: Bambusoideae) based on nuclear ITS, GBSSI gene andplastid trnL-F DNA sequences. Molecular Phylogeny Evolution 48: 809-824.