ĐA DẠNG SINH HỌC VÀ MỐI QUAN HỆ SINH THÁI CỦA GỤ LAU (Sindora tonkinensis A. Chev. Ex K. & S. S. Larsen) VỚI CÁC LOÀI CÂY KHÁC TRONG MỘT SỐ TRẠNG THÁI RỪNG TẠI QUẢNG TRỊ VÀ QUẢNG NAM

Tóm tắt

Nghiên cứu này đã sử dụng các chỉ số đa dạng chuẩn (Shannon, Simpson, Pielou) để phân tích đa dạng sinh học và điều tra mối quan hệ sinh thái của loài Gụ lau (Sindora tonkinensis A. Chev. Ex K. & S. S. Larsen) với các loài cây mọc kèm trong ba trạng thái rừng tự nhiên lá rộng thường xanh và nửa rụng lá (giàu, trung bình, nghèo) tại hai tỉnh Quảng Trị và Quảng Nam. Kết quả cho thấy chỉ số Shannon dao động từ 3,37 - 3,67 (ở Quảng Trị) và 3,41 - 3,62 ( ở Quảng Nam); chỉ số Simpson duy trì ổn định ở mức cao 0,96 - 0,98; chỉ số Pielou dao động trong khoảng 0,92 - 0,95. Các chỉ số này phản ánh cấu trúc quần xã tương đối ổn định và đồng đều, mặc dù có sự khác biệt về mức độ phong phú loài giữa các trạng thái rừng. Số loài cây bạn mọc cùng Gụ lau rất đa dạng (từ 45 - 51 loài), số ô có loài Gụ lau xuất hiện cùng chính nó chiếm tỷ lệ rất thấp là 5/80 ô quan sát chiếm tỷ lệ từ 5% đến 10% cho mỗi trạng thái rừng, trung bình là 6,25%. Gụ lau có tính quần thụ thấp, với các cá thể phân bố rải rác và độc lập gây khó khăn cho quá trình tái sinh tự nhiên. Các loài cây bạn thuộc nhóm “rất hay gặp” và “hay gặp” như Dẻ gai, Huỷnh, Ươi, Kháo vàng, Lim xẹt, Máu chó lá nhỏ, Máu chó lá to, Chủa, Săng đen, Vạng trứng, Lèo heo, Mít nài, Trám trắng, Chò đen, Bời lời vàng, Kiền kiền, Dầu rái, ... là cơ sở quan trọng để lựa chọn loài và thiết kế mô hình trồng rừng hỗn giao. Gụ lau có sinh trưởng vượt trội so với các loài cây bạn mọc kèm, khẳng định đặc tính là loài ưa sáng, chiếm tầng trên của tán rừng. Khoảng cách trung bình từ cây Gụ lau đến 6 cây bạn mọc gần nhất xung quanh ở các trạng thái rừng tại hai tỉnh dao động từ 4,05 m đến 4,86m. Dựa trên các kết quả ngày, nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp bảo tồn tại chỗ thông qua việc bảo vệ các khu rừng giàu và trung bình, phục hồi các khu rừng nghèo bằng các biện pháp lâm sinh phù hợp và tăng cường giám sát đa dạng sinh học để đảm bảo sự tồn tại lâu dài của loài.