ĐA DẠNG SINH HỌC LOÀI CÂY GỖ TẠI RỪNG TỰ NHIÊN HUYỆN BA CHẼ, TỈNH QUẢNG NINH

Tóm tắt

Ba Chẽ là huyện miền núi thuộc tỉnh Quảng Ninh có tổng diện tích rừng tự nhiên 12.383,15 ha với 4.980,41 ha rừng tự nhiên phòng hộ (RPH) và 7.402,74 ha rừng tự nhiên sản xuất (RSX). Thực trạng đa dạng sinh học loài cây rừng tự nhiên tại Ba Chẽ là những thông tin cần thiết góp phần vào công tác bảo tồn và phát triển tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học tại đây. Lựa chọn ô tiêu chuẩn (ÔTC) ngẫu nhiên và lập ÔTC (1.000 m²: 33,3 m ´ 30 m) tạm thời để thu thập thông tin hiện trường được áp dụng trong nghiên cứu này. Số liệu được thu thập tại 42 ÔTC, trong đó 8 ÔTC tại RPH và 34 ÔTC tại RSX. Kết quả đã ghi nhận 190 loài, 2.320 cá thể với những loài có > 100 cá thể như Chẹo tía (Engelhardtia chrysolepis Hance), Thẩu tấu (Aporosa dioica (Roxb.) Muell.-Arg), Thành ngạnh (Cratoxylon cochinchinensis (Lour.) Blume) và Hoắc quang (Wendlandia tinctoria (Roxb.) DC.). Có sự khác nhau rõ ràng về đa dạng sinh học giữa RPH và RSX. Số loài ghi nhận tại RPH 20 loài/ÔTC lớn hơn so với 18 loài/ÔTC tại RSX. Chỉ số đa dạng sinh học Shannon: 2,68 tại RPH lớn hơn so với 2,43 tại RSX. Chỉ số đa dạng sinh học độ đồng nhất/Evenness: 0,13 tại RPH nhỏ hơn so với 0,15 tại RSX. Tại RPH, không có sự khác nhau về đa dạng giữa đai cao ≥ 200 m và đai cao < 200 m. Ngược lại, có sự khác nhau rõ ràng giữa 2 đai cao tại RSX, đai cao ≥ 200 m có số loài (24 loài) và chỉ số Shannon (2,66) cao hơn đai cao < 200 m (15 loài và Shannon = 2,35). Nghiên cứu này cho thấy có sự khác nhau về đa dạng sinh học giữa RPH và RSX, và giữa 2 đai cao. Sự khác nhau này là kết quả của công tác quản lý rừng giữa 2 đối tượng RPH và RSX. Từ thực tế đó cần chú trọng hơn nữa đối với công tác bảo vệ và phát triển RSX để vừa đem lại lợi ích kinh tế cho chủ rừng, vừa bảo tồn đa dạng sinh học và tăng giá trị bảo vệ môi trường.