ĐẶC ĐIỂM GÂY HẠI CỦA SÂU ĐỤC THÂN Endoclita spp. TRÊN CÂY BẠCH ĐÀN TẠI ĐÀ BẮC, HÒA BÌNH

Trường Phạm Xuân; Hà Đinh Thị

doi:10.70169/VJFS.1007

Từ khóa:

Bạch đàn, sâu đục thân, sâu hại, chống chịu

Tóm tắt

Rừng trồng bạch đàn đã được phát triển rộng rãi tại tỉnh Hòa Bình, qua đó góp phần cải thiện sinh kế cho người dân. Tuy nhiên, các loài sâu đục thân đã xuất hiện và gây hại ngày càng nghiêm trọng, làm suy giảm chất lượng rừng. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định triệu chứng, tình hình gây hại của hai loài sâu đục thân Endoclita salvazi và E. vietnamensis trên rừng trồng và đánh giá tính mẫn cảm của một số giống bạch đàn đã được trồng tại huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình. Kết quả nghiên cứu cho thấy hai loài sâu đục thân E. salvazi và E. vietnamensis gây hại phổ biến trên rừng trồng bạch đàn ở huyện Đà Bắc với triệu chứng gây hại rất giống nhau. Rừng trồng bạch đàn tại Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình bị sâu đục thân gây hại phổ biến, đặc biệt là tại xã Cao Sơn với tỷ lệ bị hại trên 30%. Giống bạch đàn cự vĩ DH32-29 bị sâu đục thân gây hại nặng. Hai giống CT3 và CT_IV bị hại nhẹ và ba giống PN10, PN108 và PN3D chưa bị sâu hại. Để quản lý hiệu quả hai loài sâu đục thân này, cần xác định đặc điểm sinh học và thường xuyên giám sát mật độ quần thể.

Tài liệu tham khảo

Ahmed, S., Singh, N., & Sarkar, C., 2015. Role of forest biodiversity in conservation of non-mulberry (vanya) silk in India. Munis Entomology & Zoology, 10(1): 342-357.

Arnold, R. J., Xie, Y. J., Luo, J. Z., Wang, H. R., & Midgley, S. J., 2020. A tale of two genera: Exotic Eucalyptus and Acacia species in China. 2. Plantation resource development. International Forestry Review, 22(2), 153-168.

Buchsbaum, U., Grehan, J. R., Chen, M., Chi, N. M., Pham, D. L., & Khai, T. Q., 2022. New species of Endoclita (C. and. R. Felder, 1874) and first record of E. salvazi from Vietnam (Insecta: Lepidoptera: Hepialidae). Vernate, 41:267-286.

Chi, N. M., Anh, D. T. K., Long, P. D., Quang, D. N., Bao, H. Q., & Cong, V. V. L. L. T., 2022. Entomopathogenic fungi (Cordyceps spp.) isolated from emerging insect pests associated with plantation forests in Vietnam. Vietnam Journal of Agriculture & Rural Development, 1(1), 41-50.

Nguyễn Minh Chí, Đào Ngọc Quang và Trần Xuân Hinh, 2018. Mọt đục thân (Xylosandrus sp.) hại Bạch đàn urô (Eucalyptus urophylla) ở Phú Thọ, Việt Nam. Tạp chí Nông nghiệp và PTNT, (11):107-111.

Dell B., Xu, D., & Thu P. Q., 2012. Managing threats to the health of tree plantations in Asia. New Perspectives in Plant Protection. InTech, Rijeka, Croatia, 63-92.

Trần Xuân Hưng, Nguyễn Minh Chí, Đào Ngọc Quang và Phạm Quang Thu, 2019. Bước đầu phát hiện mọt đục thân hại Bạch đàn urô ở Phú Thọ và Bắc Giang. Tạp chí Khoa học Lâm nghiệp.

Kalshoven, L., 1965. Notes on some injurious Lepidoptera from Java. Tijdschrift Voor Entomologie, 108(4): 87-91.

Liang, J. Y., & Lee, M. J., 2011. Status of forest trees infested with Endoclita sinensis (Lepidoptera: Hepialidae). 臺灣林業科學, 26(2), 203-210.

Nambiar, E. K. S., & Harwood, C. E., 2014. Productivity of acacia and eucalypt plantations in Southeast Asia. 1. Bio-physical determinants of production: opportunities and challenges. International Forestry Review, 16(2):225-248.

Peechi, T., 2016. Seasonal incidence host range and control of the teak sapling borer, Sahyadrassus, Malabaricus.

Quang, D. N., Chi, N. M., Thao, D. V., Thanh, L. B., Le, T. S., Chung, D. H., ... & Dell, B., 2022. Damage caused by Batocera lineolata Chevrolat (Coleoptera: Cerambycidae) in Eucalyptus and its management in Vietnam. International Journal of Tropical Insect Science, 42(2), 1389-1399.

Pham, D. L., Chi, N. M., Grehan, J. R., Khai, T. Q., Ignatev, N., Jones, L. D., ... & Yakovlev, R., 2024. Notes on Endoclita C. & R. Felder (Lepidoptera: Hepialidae) feeding on Eucalyptus in Vietnam, with new records and a new species. Zootaxa, 5453(1), 63-85.

Thu, P. Q., Quang, D. N., Chi, N. M., Hung, T. X., Binh, L. V., & Dell, B., 2021. New and emerging insect pest and disease threats to forest plantations in Vietnam. Forests, 12(10), 1301.

Phạm Quang Thu, 2016. Kết quả nghiên cứu thành phần sâu, bệnh hại một số loài cây trồng rừng chính tại Việt Nam. Tạp chí Khoa học Lâm nghiệp, (1):4257-4264.

Phạm Quang Thu, Ngô Văn Cầm, 2008. Xén tóc Sarothrocera lowi White đục thân bạch đàn nâu (Eucalyptus urophylla S.T. Blake), dòng U6 trồng tại Pleiku, Gia Lai, Tạp chí Nông nghiệp và phát triển nông thôn, số 12:91-95.

Yang, X. H., Yu, Y. H., Wu, Y. J., Qin, J. L., & Luo, Y. Q., 2013. First report of Endoclita signifer (Lepidoptera: Hepialidae) as a new pest on Eucalyptus. Journal of Economic Entomology, 106(2), 866-873.

Yasuda, T., & Abe, K. I., 1986. Endoclita hosei Tindale (Lepidoptera: Hepialidae) attacking Eucalyptus in Sabah, with descriptions of the immature and imaginal stages. Applied entomology and zoology, 21(3), 417-423.